Uçaklar ile yaşanan kazalar, çoğunlukla ölümcüldür.

Bir havacılık trajedisi ile oluşan hasar, kazada ölenler yanında akrabalarının ve dostlarının katılımıyla büyür. Ulaşımla ilgili yaşanan diğer kazaların aksine, hava kazaları sonucunda nadiren hayatta kalanlar olur. Bu nedenle kurtarma operasyonları nadiren başarılı olur.

Yazımızdaki liste, Tarihteki En Trajik Havacılık Felaketlerinden Onunu kapsayacak.

10. Indonesia AirAsia, Uçuş 8501, 2014

Endonezya Ulusal Ulaştırma Güvenliği Komitesi tarafından yayınlanan raporu, kaza nedenini uçağın kontrolden çıkması olarak gösteriyor. Java Denizi’ne çarpmasına neden olan arızalı bir dümen sınırlayıcısı olduğundan uçağın durduğu belirtiliyor.

Arama çalışmaları çok geniş bir alanı kapsadı. Singapur, Endonezya, Malezya, Avustralya, Güney Kore, Çin ve ABD’den gelen gemiler bu aramaya katıldı. Uçuşun uyarı sistemi için gerekli tüm göstergeler sağlam olsa da pilotlar, bu tür senaryolar için gerekli prosedürü takip etmek yerine üniteyi sıfırlamayı seçtiler. Uçak bu durumda korumadan çıktı ve kaza geldi. Bunun uçuş kazalarında kilit rol oynadığına inanılıyor. Üç ay süren bir yoğun kurtarma operasyonu yapıldı. Hayatını kaybeden 162 kişiden sadece 106’sının cesedine ulaşılabildi.

9. Nigeria Airways, Uçuş 2120, 1991

Bu kazanın etkisi o kadar yüksektir ki, Kanada hava yolu için en kötü havacılık felaketi olarak kabul edilir. 11 Temmuz 1991’de 2120 uçuşu Suudi Arabistan’dan kalktı ve 14 mürettebattan oluşan 261 kişiyle Nijerya’ya gidiyordu. Kalkıştan birkaç dakika sonra uçuş iptal edildi. Bunun sebebi, lastik basınç seviyesinin iki lastik için de düşük olmasıydı. Bunun bir sürtünmeye yol açtığı, bu sürtünme etkisiyle uçağın pnömatik ve hidrolik ünitesinin kendi kendine devam eden bir yangına yol açtığını gösteriyordu. Uçak geri dönemeden, yangın zaten büyümüştü. İnsanlar uçaktan atladılar ve kazadan kurtulan olmadı.

8. American Airlines, Uçuş 191, 1979

1979’da talihsiz bir felaket, Amerikan hava yolları’nın işlettiği sıkça kiralanan yolcu uçuşu sırasında yaşandı. Uçak, 13 mürettebat dahil 273 kişiyi taşıyordu. Sol motor kanattan ayrılması ile birlikte kaza hemen gerçekleşti. Kalkıştan hemen sonra sol motor kanattan ayrıldı. Uçakta dengesiz aerodinamik kuvvetler oluştu. Sol tarafa aniden dönen uçak, pistin sonundaki açık bir alana çarptı. Motoru tutmak için kullanılan yapı olan pilon, yanlış bakım nedeniyle hasar görmüştür. McDonnell Douglas tarafından üretilen uçakta yaşanan kaza sonrasında da hayatta kalan hiç kimse yoktu.

7. İran Hava Kuvvetleri İlyuşin II-76, 2003

2003 yılında, İran Devrimi Muhafızlarının, İran Ordusu’ndan bağımsız özel bir kuvvet birimini taşıyan uçak düştü. İran’ın Kerman’a bilinmeyen bir göreve giden uçak, bir Ilyushin Il-76 idi. Uçuşta 275 kişi vardı. Uçakta kaza sonrası kimse hayatta kalamadı. ATC (Hava Trafik Kontrolü) ile temas kaybına yol açan kötü hava koşullarının, bu ölüm nedeni olarak araştırmacılar tarafından gösterildi. Müfettişler, uçağın kötü hava koşullarına girdikten sonra hava trafik kontrolü ile temasını kaybettiği sonucuna vardı. Birkaç terör örgütünün kazadan sorumlu olduğuna dair spekülasyonlar da var.

6. Malezya Havayolları, Uçuş 17, 2014

2014’te, en trajik havacılık felaketlerinden biri uçuş 17 ile Malezya Hava yolları’na ait uçakta yaşandı. Malezya Havayolları’na ait uçak, Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a 298 yolcusuyla uçuyordu. Uçak; Shakhtarsk Muharebesi’nin ortasında Ukrayna’daki Rus yanlısı kuvvetler tarafından kontrol edilen topraklardan geçerken fırlatılan bir füze ile vuruldu. Füze uçağı uçan bir ateş topuna çevirmeyi başardı ve uçakta bulunanların tamamı hayatını kaybetti. Rusya ve Ukrayna arasında kazaya sahip olmakla ilgili bir suçlama yaşandı.

Araştırmaları yapan Hollanda Güvenlik Kurulu (DSB) ve Hollanda liderliğindeki ortak soruşturma ekibi (JIT); füzenin, Ukrayna’daki bir bölgeden Rus yanlısı militanlardan oluşan bir ekip tarafından fırlatıldığı sonucuna vardı. Olay, Malezya havayolları için tam bir bir moral kırıcı kaza oldu ve bu olay, Malezya Havayolları tarafından işletilen Uçuş 370’ın ortadan kalkmasından neredeyse 3 ay sonra gerçekleşti . Kazadan önce, ABD’deki federal havacılık idaresi yetkilileri Ukrayna üzerinden belirli uçuş rotalarında kısıtlamalar yayınlamıştı, ancak kazanın gerçekleştiği bölge buna dahil değildi.

5. Air India, Uçuş 182, 1985

Kanada Toronto’yu Delhi’ye bağlayan 182 numaralı uçuş 329 kişiyle beraber Delhi’ye gidiyordu. Uçaktaki bir patlayıcı, 31.000 feet yükseklikte patlayarak uçağın Atlantik Okyanusu’na düşmesine neden oldu. Bu kazadan kurtulan olmadı. Olay İrlanda hava sahasında meydana geldi. Patlamanın komplocusuları’nın Sih militan grubunun üyeleri olduğuna inanılıyor. Altın tapınakta ve çevresindeki yapılarda toplanan Sih militanlarının tutuklanmasına misilleme olarak eylemin yapıldığı açıklandı. Air India uçuş 301’de de bir patlama, taşıdığı bagajın uçuşa yüklenmesi sırasında gerçekleştiği biliniyor.

4. Türk Hava Yolları, Uçuş 981, 1974

Hava yolculuğunda güvenlik çok önemlidir ve yükseklik ona göre ayarlanmalıdır. Uçak tasarım yüksekliğinin üzerine çıkmamalıdır. Türk Hava Yolları uçuş 981 ile yaşanan kaza, bunun gibi basit güvenlik kurallarından birinin ihlal edilmesiyle yaşanmıştır. 981 numaralı uçuş , Paris’ten Londra’ya uçarken uygun olmayan bir şekilde kapatılmış kargo kapısı patladı. Bu ölümcül olay, uçağın kontrol dışı kalmasına neden oldu. Başlangıçta, kargo kapısı üreticisi ve havayolları arasında yasal bir suçlama yaşandı. Ancak yaşanan kazada her iki tarafında hataları bulunuyordu. Bu olay sonrasında kilitleme sistemleri önemli ölçüde yeniden tasarlandı ve güvenlik için ek özellikler uygulamaya konuldu. Ancak kaza ile 346 kişi hayatını kaybetti.

3. Charkhi Dadri Havada Çarpışma, 1996

Bu, iki uçağı içeren tam bir havacılık bir trajedi si. Suudi Arabistan Havayolları ve Kazakistan Havayolları tarafından işletilen uçaklar, toplam 349 kişiyi taşırken havada çarpışarak dünyanın en ölümcül hava çarpışması olarak kabul edilen kazaya neden oldular. Ayrıntılı soruşturmada, Kazakistan Havayolları pilotunun ATC talimatlarını takip edememesinin, çarpışmanın nedeni olduğu tespit edildi. Kurtarma ekipleri hayatta kalan birkaç kişiyi bulmayı başarmış olsa da hepsi kritik şekilde yaralı olan bu kişiler sonunda ölüme yenildi.

2. Japan Airlines, Uçuş 123, 1985

Havacılık tarihinin en büyük tek uçak kazası, bir Boeing 747SR uçuşu sırasında gerçekleşti.  Japon Havayolları Tokyo ve Osaka arasında sefer yapan uçak, Ağustos 1985’te 520 kişi ile birlikte Orta Japonya’daki Takamagahara Dağı’na düştü. Pilotlar, mekanik bir arıza nedeniyle uçak üzerindeki kontrolünü kaybettiği an, kaza yaşandığı açıklandı. Mucizevi bir şekilde, 4 yolcu kazadan sağ kurtuldu. Kurtarma çalışması için, enkaza daha çabuk ulaşılmadığı ve kurtarılamayan insanlar olduğu konusunda eleştiriler yapıldı.

1. Tenerife Havaalanı Felaketi, 1977

Tenerife havaalanı felaketi, tarihin en kötü havacılık felaketidir. 1977 kazasının büyüklüğünü ifade etmek hayli zor olabiliyor, çünkü kaza 1 uçağın karışmasıyla henüz pist üzerindeyken gerçekleşiyor. KLM’ye ait bir uçak yetkisiz olarak kalkışmaya çalıştı. Bu uçak, Pan AM tarafından işletilen ve piste çıkışını kaçırmış bir uçağa çarpıyor. Kaza sonunda KLM yolcularından hayatta kalan yoktu. Pan AM uçağında ise 61 kişi hayatta kaldı. Toplam ölü sayısı 583 oldu. Pan AM’deki pilot, sisli hava nedeniyle çıkışı kaçırdı ve KLM uçağındaki pilotlar ATC talimatlarını geçersiz kıldı. Bu büyüklükte bir kaza, yetkililer için pilotlar ve ATC operatörleri arasındaki iletişimde standart dili kullanmanın önemini ortaya koydu. Kokpit prosedürlerini çevreleyen SÇP’ler bu olaydan sonra yeniden gözden geçirilerek düzenlendi.